از نظر لغوی تنبک سازی است که آن را از چوب، سفال یا فلز میسازند، در یک طرفش پوست نازکی کشیده میشود، این ساز را زیر بغل میگیرند و با سرانگشتان مینوازند.
تنبک که به آن تمبک، دمبک، دندانک و ضرب هم میگویند، یکی از سازهای کوبهای است که در گروه طبلهای جام شکل قرار میگیرد.
تاریخ و پیشینهی تنبک
سابقهی این ساز به پیش از اسلام برمیگردد، تنبک ریشه در زبان کردی دارد و زادگاهش مناطق غربی ایران است، اخیرا پیشرفت قابل توجهی داشته و به عنوان سازی مستقل مورد توجه نوازندگان و هنر جویان قرار گرفته است.
وجه تسمیهی ساز
در مورد وجه تسمیه و نامگذاری تمبک نظرات مختلف وجود دارد:
- بهمن رجبی در کتاب تنبک و نگرشی به ریتم از زوایای مختلف معتقد است: این ساز در اصل تنبک بوده که بر اساس قاعدهی قلب به “م” نون ساکن که به حرف “ب” رسیده، تبدیل به “م” شده است.
- گروهی هم بر این باورند که واژهی تنبک منشاء منطقی نداشته و اتفاقی رواج یافته است.
- عدهای هم معتقدند: در نواختن ساز تنبک از تکنیکهایی به نام “تم”، “بک”، “پلنگ” و “ریز” استفاده میشود، احتمال دارد این نامگذاری برگرفته از اسامی مذکور باشد.
- واژهی Tambourine که در زبانهای اروپایی تنبک وضع شده، از کلمهی کلمهی تنبور پهلوی اقتباس گردیدهاست.
ساختمان تنبک
این ساز در گذشته از چوب، سفال و فلز ساخته میشد ولی امروزه آن را از چوب تهیه میکنند.
بخشهای آن عبارتنداز:
- پوست، دهانهی بزرگ، تنه، پا، گلویی (نفیر)، دهانهی کوچک (کالیبر)
- استوانهی بالا: قطر تقریبی استوانه بالا ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر است و طولی ۴۵ سانتیمتری دارد.
- استوانه پایین: این استوانه، باریکتر و در انتها به کمی گشاد و نهایتا به دهانهای باز منتهی میگردد.
نکات مهم برای شناخت بیشتر تنبک و کمک به خرید شما
- چوب تنبک: چوب تنبک باید ترک و گره نداشته باشد، یکپارچگی و یک تکه بودن آن فوقالعاده مهم است، اگر چوب چند تکه باشد هنگام پوست اندازی ترک میخورد. چوب گردو، توت، افرا و زبان گنجشک برای تهیهی تنبک مناسب هستند.
- چوب خاتمکاری شده: این نوع چوب تاثیری بر کیفیت صدای تنبک نداشته و صرفا جنبه تزیینی دارد و شما را مجبور میکند هزینهی بیشتر برای خرید آن بپردازید، البته سلیقه و علاقهی شما هم مهم است.
- پوست تنبک: پوستی که روی این ساز کشیده میشود باید سالم و فاقد زدگی باشد، وقتی که آن را فشار میدهید بیشتر از چند میلیمتر فرو نرود، پوست باید روی ساز محکم کشیده شود.
- پوست گوسفند، بز، شتر، بره و گوساله برای این منظور مورد استفاده قرار میگیرند.
- رنگ پوست: همانند نقش و خاتم کاری روی چوب، رنگ پوست هم تاثیری در کیفیت صدای ساز ندارد، با این حال توصیه شده از سازی با رنگ پوست تیزه استفاده شود.
- خوش استیل بودن تنبک: تنبک باید خوش استیل و خوب تراش خورده باشد، برابر بودن اندازهی دهانهی ساز با طول نفیر، بیانگر خوش استیلی ساز است.
- کاسه و وزن ساز: بهتر است کاسهی ساز کاملا استوانهای نباشد، داشتن اندکی قوس برای ساز مناسب است، اگر ساز بیش از اندازه سنگین باشد، باعث خستگی نوازنده میشود و این در کیفیت کار و اجرا اثر گذار است.
- صدای تنبک: پوست ضخیم شتر یا گوساله صدایی بم و پرحجم تولید میکنند ولی پوست گوسفند، بره و بز که معمولا نازکترند برای ایجاد صدای جیغ بهترند.
مارک کدام تنبک بهتر است؟
تنبکهای ساخت شیراز معروف هستند ولی تولیدکنندگانی وجود دارند که در عین گمنامی محصولات خوبی به بازار عرضه میکنند، مارک یا برند نمی تواند تضمین کننده باشد، با این حال خرید سازهای شیرانی و حلمی که با سرما و رطوبت هم سازگارند، توصیه میشود.
همه نکات ذکر شده در این مقاله هنگام انتخاب تنبک مناسب اهمیت دارند. رعایت همه این نکات ممکن است سخت به نظر برسد، به همین دلیل در ادامه مطلب، ۱۹ تنبک ارزان، باکیفیت و محبوب را برای شما آماده کردهایم. این تنبکها امتحان خود را بارها پس داده و رضایت هنرجوها را جلب نمودهاند. با کلیک روی تصویر و یا دکمه زیر هر محصول میتوانید وارد سایت دیجیکالا شده و محصول را به صورت اینترنتی سفارش دهید.
تنبک ایران ساز مدل رادین
مشخصات
-
ابعاد۲۸.۵×۲۸.۵×۴۵ سانتی متر
-
وزن۴۰۰۰ گرم
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸.۵ سانتیمتر
-
قطر دهانه کوچک۲۵.۵ سانتیمتر
-
قطر نفیر۷.۵ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– چوب زبان گنجشک
-
– لاک الکل درجه یک آلمانی
-
– ساز کلکسیونی شناسنامه دار
-
– به همراه هاردکیس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مدل شیرانی MV
مشخصات
-
ابعاد۲۹x29x47 سانتی متر
-
وزن۴۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست گوساله
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک ایران ساز مدل ماندانا
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x46 سانتی متر
-
وزن۴۰۰۰ گرم
-
قطر دهانه بزرگ۲۸ سانتیمتر
-
قطر دهانه کوچک۲۵ سانتیمتر
-
قطر نفیر۹ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– چوب زبان گنجشک
-
– لاک الکل طلایی درجه یک آلمانی
-
– ساز کلکسیونی شناسنامه دار
-
– به همراه هاردکیس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل فایبر قهوهای سوخته با پوست شتر سایز ۲۶
مشخصات
-
نوع تنبکفایبر گلاس
-
جنس بدنهفایبر گلاس
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– دارای یک کیف (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک محب پور مدل ۲۰۲۰
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x45 سانتی متر
-
وزن۳۸۰۰ گرم
-
جنس بدنهفایبر گلاس
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
قطر نفیر۱۰
-
نام سازندهمحب پور
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتمنبت کاری شده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک ایران ساز مدل نادیا
مشخصات
-
ابعاد۲۹x29x44 سانتی متر
-
وزن۳۵۰۰ گرم
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۹ سانتیمتر
-
قطر دهانه کوچک۲۵ سانتیمتر
-
قطر نفیر۸
-
نام سازندهایران ساز
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتچوب زبان گنجشک
-
لاک الکل ویژه و خود رنگ طبیعی آلمانی
-
ساز کلکسیونی شناسنامه دار
-
هنر نقاشی و تذهیب استاد زهرا ریاحی
-
به همراه هاردکیس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل یک مهر کد ۱۰۰
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x46 سانتی متر
-
وزن۴۵۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب گردو
-
قطر دهانه بزرگ۲۸ سانتی متر
-
قطر نفیر۲۰ سانتی متر
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبه همراه هاردکیس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک خردسالان مدل طنین Az214
مشخصات
-
نوع تنبکبم خوان
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل Horse
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x40 سانتی متر
-
وزن۴۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست گوساله
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مصطفوی مدل جامی
مشخصات
-
ابعاد۳۲x32x47 سانتی متر
-
وزن۳۵۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷.۵
-
قطر دهانه کوچک۲۴
-
قطر نفیر۹.۸
-
نام سازندهمصطفوی
-
مهر سازندهدارد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مدل Az30
مشخصات
-
ابعاد۲۷x27x11 سانتی متر
-
وزن۹۰۰ گرم
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل ترکه ای کد ۲۲۰_۱۰۰
مشخصات
-
ابعاد۲۲x11x46 سانتی متر
-
وزن۳۷۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب توت
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۲
-
قطر دهانه کوچک۱۱
-
قطر نفیر۱۰
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– همراه کیف
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک آریانا مدل یک مهر
مشخصات
-
ابعاد۴۶x27x27 سانتی متر
-
وزن۳۸۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب گردو
-
قطر دهانه بزرگ۲۷
-
قطر دهانه کوچک۲۵
-
نام سازندهآریانا
-
مهر سازندهدارد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکه ای سوخته کاری طرح برگ با پوست شتر سایز ۲۸
مشخصات
-
نوع تنبکترکه ای سوخته کاری
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– به همراه یک کیف (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی کد ۲۸۰۰
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x46 سانتی متر
-
وزن۳۷۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست گوساله
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– دارای یک هارد کیس می باشد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکهای بدون رنگ سایز ۲۸ با پوست شتر
مشخصات
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– به همراه یک کیف ( هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکهای قهوهای با پوست گوساله سایز ۲۸
مشخصات
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست گوساله
-
قطر دهانه بزرگ۲۸ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– به همراه یک کیف (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکهای قهوهای با پوست شتر سایز ۲۸
مشخصات
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸ سانتیمتر
-
قطر دهانه کوچک۲۴ سانتیمتر
-
قطر نفیر۱۱ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– همرا با کیف (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل MV
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x46 سانتی متر
-
وزن۴۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست گوساله
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل یک مهر
مشخصات
-
ابعاد۵۵x40x40 سانتی متر
-
وزن۴۲۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب آزاد
-
جنس پوستپوست گوساله
-
قطر دهانه بزرگ۲۴
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبه همراه سافت کیس
-
دهانه ۲۴
-
یک تیکه
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک آراکس کد ۲۴۵
مشخصات
-
ابعاد۴۵x25x25 سانتی متر
-
وزن۳۰۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب آزاد
-
جنس پوستپوست گوساله / شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۴.۵
-
قطر دهانه کوچک۱۵
-
قطر نفیر۲۵
-
نام سازندهآراکس
-
مهر سازندهندارد
-
سایر مشخصاتبا هاردکیس یونولیتی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکهای بدون رنگ با پوست گوساله سایز ۲۸
مشخصات
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست گوساله
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصات– دارای یک کیف (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل یک مهر
مشخصات
-
ابعاد۵۵x40x40 سانتی متر
-
وزن۳۸۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب آزاد
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۴
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبه همراه سافت کیس
-
دهانه ۲۴
-
یک تیکه
-
پوست شتر
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل یک مهر
مشخصات
-
ابعاد۵۵x40x40 سانتی متر
-
وزن۳۷۰۰ گرم
-
جنس بدنهچوب آزاد
-
قطر دهانه بزرگ۲۹
-
نام سازندهشیرانی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبه همراه سافت کیس
-
دهانه ۲۹
-
یک تیکه
-
خمره ای شکل
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک ایران ساز مدل البرز
مشخصات
-
ابعاد۲۹x29x47 سانتی متر
-
وزن۳۰۰۰ گرم
-
جنس پوستپوست شتر
-
نام سازندهایران ساز
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتچوب زبان گنجشک
-
رنگ لاک الکل طبیعی با لایه محافظ
-
ساز کلکسیونی شناسنامه دار
-
به همراه هاردکیس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکه ای کد ۲۶۰
مشخصات
-
ابعاد۴۵x26x30 سانتی متر
-
وزن۲۸۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکه ای
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶
-
قطر دهانه کوچک۲۲
-
قطر نفیر۲۲
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبا هاردکیس یونولیتی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی طرح سوخته کاری باستانی مدل SHA12
مشخصات
-
ابعاد۴۴ * ۲۶ * ۲۶ سانتی متر
-
وزن۲۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکچند تکه
-
جنس بدنهچوب کاج
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶ سانتیمتر
-
قطر دهانه کوچک۲۲ سانتیمتر
-
قطر نفیر۱۰ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
مهر سازندهدارد
-
سایر مشخصاتبه همراه کاور (هارد کیس)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
در این مطلب با نکات مهم و اساسی هنگام خرید تنبک آشنا شدیم، با رعایت این نکات میتوانید یک تنبک مناسب با سطح مهارت خود انتخاب کرده و همیشه از نواختن یک ساز با صدای دلنشین لذت ببرید.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای خرید سه تار
هر نوع سوال، پیشنهاد و یا انتقادی دارید، آن را در بخش دیدگاههای همین مطلب با ما در میان بگذارید.