موسیقی از هنرهای پرطرفدار است، گروهی از مردم بخشی از زمان و وقت خود را صرف گوش کردن به موسیقی میکنند، برخی علاقهمند به موسیقی سنتی هستند و گروهی هم موسیقی مدرن و امروزی را ترجیح میدهند.
سازهای موسیقی سنتی در ایران دارای تنوع و گوناگونی زیادی هستند، یک از آنها که مورد بحث و تحلیل ما در این گفتار است، سه تار میباشد. این ساز از سازهای زهی و مضرابی است که با ناخن انگشت اشاره نواخته میشود. دارای ۴ سیم از جنس فولاد و برنز است که به موازات دسته از کاسه تا پنجه کشیده شدهاند، ۲۸ پردهی قابل حرکت از جنس رودهی حیوانات یا ابریشم دارد، صدایش ظریف، تودماغی و تقریبا غمگین است، قبلا از خانواده دوتار و تنبور محسوب میشد ولی به تار نزدیک تر است.
مختصری از سابقهی تاریخی سه تار:
از نظر تاریخی باید سه تا را از زاویهی ساز تنبور بررسی کرد زیرا تار و سه تار بر اساس تنبور ساخته شدهاند. نمادهایی از ساز هم خانواده سه تار در آثار سفالی شهر شوش کشف شده است که سن آن به دو هزار سال پیش میلاد میرسد، ساز ناصرالدین شاه قاجار نمونه ای از سه تار قدیمی است.
در عصر حکومت قاجار، نواختن ساز سه تار رونق داشته و فراگیر بوده است، این ساز به وسیلهی میرزا علی اکبر خان فراهانی و پسرانش نواخته میشد. سه تار متعلق به قوم یا منطقهی خاصی از ایران نیست به همین خاطر میراث ملی ایران و سازی شهری محسوب میشود.
همانگونه که گفته شد، سه تار سازی زهی و مضرابی است، صدا دهی آن ارتباط تنگاتنگی با خصوصیات روحی و اخلاقی نوازنده دارد، ذاتا کم صدا و دارای حالتی گرفته و نهفته است، اگر نوازندهای درون گرا آن را کوک و بنوازد، صدایش لذتبخش است.
بیشتر نوازندگان، این ساز را برای خود مینوازند به قول استاد ابوالحسن صبا: سه تار برای یک نفر کم و برای دو نفر زیاد است.
با خصوصیات ساز سه تار بیشتر آشنا شوید:
حجم کم صوت، لطافت، ظرافت، نفوذ و دلنشینی از خصوصیات سه تار است، اندازهاش کوچک و وزنش کم است، ارتباط بین ساز و نوازنده، در برقراری رابطه دو طرفه این دو تاثیر گذار است.
حجم کم صدای سه تار باعث میگردد که از این ساز کمتر در کنسرتها استفاده نمایند، صدا و نوای آن خالص و نافذ است و در حین نواختن کمتر دستخوش تغییر کوک میشود، سه تا ر از سازهایی است که با ناخن نواخته میشود، صدا و آوای ناشی از آن بی نهایت ظریف و گوشنواز است.
افرادی که ناخن انگشتشان شکسته و قادر نیستند از آن استفاده کنند، میتوانند از مضرابهایی که از جنس فلز یا شاخ برای این منظور تولید شدهاند، بهره بگیرند.
سه تار عمدتا از چوب گردو و توت تهیه و تولید میشود، جنس این چوبها در حالات متفاوت آب و هوایی و جوی، پاسخگوی رزونانسی سه تار است.
خصوصیات و ویژگیهای یک سهتار مناسب و ایدهآل:
به دو اصل مهم خصوصت ظاهری و ویژگی صوتی در این زمینه باید توجه شود:
- وقتی از خصیصهی ظاهری حرف میزنیم، منظورمان شکل ظاهر و فیزیکی ساز است، یعنی تناسب ظاهری، وزنی و هماهنگی و هارمونی فیزیکی ساز با بدن نوازنده است.
- خصوصیات صوتی، مقولهای است که به شخصیت و نوع صدای ساز مثل: شنیده نشدن صوتهای اضافی و مزاحم، تناسب حجم صدا و خوشایند بودن آن و نرمی دوری از خشونت صوت، ارتباط دارد.
دسته بندی سازهای سه تار:
- مشقی: که برای تمرین طراحی و تولید شده است.
- معمولی: که مختص نوازندگی ابتدایی است.
- حرفهای: این ساز مخصوص نوازندگان حرفهای و ضبط استودیویی یا کنسرت است.
زمانی که قصد خرید ساز سه تار دارید، این توصیهها را در نظر بگیرید:
- دستهی ساز شما سنگین و با ضخامت نباشد، چرا که بعد از مدتی فشار سیم باعث خمیدگی آن شده و اصطلاحا تاب بر میدارد.
- دست و انگشتان باید با دستهی ساز هماهنگ باشند، ساز با دستهی باریک برای کسانی که انگشتهای بلند یا چاق دارند، مناسب نیست.
- دسته ساز ضمن نداشتن تاب، نباید فاصله عرض سیم اول و آخر در هیچ نقطهای با دسته تغییر کند.
- بین اتصالات بافت چوب صفحه و کاسه نباید روزنهای باشد تا صدادهی صفحه مناسب باشد.
- ضخامت زیاد رنگ پوششی روی ساز، سبب خفگی صدای آن میشود.
- بهترین زمان برای خرید سه تار، اواسط فروردین تا اواخر مرداد است، در این بازه زمانی، شرایط جوی کمترین تغییرات را در چوب ایجاد میکند.
- آب و هوا معتدل بهار، از شرایط ایدهآل جوی برای سه تار محسوب میگردد.
نگه داری از سه تار
- برای اینکه جلای ساز شما حفظ شود، از لاک و الکل استفاده کنید.
- به منظور ممانعت از آسیب دیدگی سه تار، بهتر است آن را با کاور مخصوص جابجا کنید.
- سعی کنید ساز را در محیطهای مرطوب نگهداری نکنید.
- قرارگرفتن ساز در کنار حرارت و مقابل نور خورشید، برایش مضر است.
- آن را در کاور یا جعبه قرار دهید.
- حتیالامکان ساز را به شکل آویزان نگهداری نمایید.
- با دستان احیانا چرب یا کثیف از ساز استفاده نکنید.
- به منظور جلوگیری از خوابیدن ساز، هرچند وقت یک بار از آن استفاده کنید.
همه نکات ذکر شده در این مقاله هنگام انتخاب سه تار مناسب اهمیت دارند. رعایت همه این نکات ممکن است سخت به نظر برسد، به همین دلیل در ادامه مطلب، ۱۵ سه تار ارزان، باکیفیت و محبوب را برای شما آماده کردهایم. این سه تارها امتحان خود را بارها پس داده و رضایت هنرجوها را جلب نمودهاند. با کلیک روی تصویر و یا دکمه زیر هر محصول میتوانید وارد سایت دیجیکالا شده و محصول را به صورت اینترنتی سفارش دهید.
سه تار مفاخری مدل یک مهر
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرشمشاد
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۴/۴ سانتیمتر
-
نام سازندهمفاخری
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مفاخری مدل سوخته کاری کد۲
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهالیاف پلیمری
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرشمشاد
-
نام سازندهمفاخری
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مدل مفاخری سوخته نگاری
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهالیاف پلیمری
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرشمشاد
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۸۹ سانتیمتر
-
نام سازندهمهدی مفاخری
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار ایران ساز کد grdo-4mos
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهچوب
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکفولاد
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مهدی مفاخری مدل MM_100
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهالیاف پلیمری
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
-
نام سازندهمهدی مفاخری
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار آوای دل مدل درفش
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
-
نام سازندهکاظمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مفاخری مدل تک مهر
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهالیاف پلیمری
-
جنس شیطانکاستخوان مصنوعی
-
جنس سیم گیرشمشاد
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۸۹ سانتیمتر
-
نام سازندهمهدی مفاخری
-
ویژگی های سازتقویت دسته با آبنوس
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار ایران ساز مدل شهره شهر
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهگردو (Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهیک تکه
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۷ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مدل آوا دو مهر
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهگردو (Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهالیاف پلیمری
-
جنس شیطانکپلاستیک
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۵ سانتیمتر
-
نام سازندهرضا سلطانی
-
ویژگی های سازآرشه
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار ایران ساز مدل barg33
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۷ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار آوای دل مدل چکاد
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
-
نام سازندهکاظمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار ایران ساز مدل Sia_moaraq
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۵ سانتیمتر سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مدل یلدا کد gerdo-resin
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهگردو (Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکونگه (Wenge)
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرفوفل
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۵ سانتیمتر
-
نام سازندهموسی ابراهیمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مدل ایران ساز کد sia4mostir
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهگردو و افرا (Maple & Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکفولاد
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار ایران ساز کد sIfd4mos
مشخصات
-
جنس کاسهچوب گردو
-
جنس دستهگردو و افرا (Maple & Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکفولاد
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتیمتر
-
نام سازندهایران ساز
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار احسان حیدری کد ۱۶
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
ویژگی های سازمضراب
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار مدل رحیمی
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
ویژگی های سازمضراب
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
سه تار آوای مولانا مدل فاخر
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهگردو (Walnut)
-
جنس صفحهی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکشمشاد
-
ساختمان کاسهیک تکه
-
جنس پردهروده حیوانات
-
جنس شیطانکاستخوان
-
جنس سیم گیرشمشاد
-
طول ساز از خرک تا شیطانک۶۶ سانتی متر سانتیمتر
-
نام سازندهآوای مولانا
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
در این مطلب با نکات مهم و اساسی هنگام خرید سه تار آشنا شدیم، با رعایت این نکات میتوانید یک سه تار مناسب با سطح مهارت خود انتخاب کرده و همیشه از نواختن این ساز با صدای دلنشین لذت ببرید.
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید اینترنتی گیتار کلاسیک
هر نوع سوال، پیشنهاد و یا انتقادی دارید، آن را در بخش دیدگاههای همین مطلب با ما در میان بگذارید.