تنبور سازی است شبیه سه‌تار که دارای کاسه‌ای کوچک و گلابی شکل و دسته‌ای بلند است که عمدتاً از چوب توت ساخته و پرداخته می‌شود. کاسه‌ی این ساز به دو شکل یک تکه یا کاسه‌ای که از قدیم نیز شایع بوده و چند تکه که به آن ترکه‌ای یا چمنی هم گفته می‌شود، تولید و در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.
طول تنبور ۷۰ تا ۸۰ سانتی‌متر و دارای ۳سیم، یکی واخوان و دوتای دیگر سیم اصلی است. ساز تنبور قبلاً دارای یک یا دو سیم بوده است، تنبور چهارده پرده (دستان) دارد و بدون ربع پرده است.
این ساز خوش الحان دارای دو کوک است، یکی کوک هفت دستان (برز) و دیگری کوک پنج دستان (ته‌رز)، امروزه نوازندگان بیشتر کوک سیم اصلی دو (C) و سیم واخوان سل (G ) را به کار می‌برند. این ساز با چهار انگشت دست راست و بدون استفاده از مضراب مصنوعی نواخته می‌شود.
آشنایی بیشتر با تنبور و نگاهی کوتاه به پیشینه‌ی آن
تنبور سازی ایرانی و قدیمی است که عموماً جنبه‌ی عرفانی و مقامی دارد، از نظر سایز قدری از سه‌تار بزرگ‌تر است و در نواحی لک‌نشین به آن تمیره گفته می‌شود. دارای ۱۳ تا ۱۴ پرده و ۲ تا ۳ سیم است، کاسه و صفحه‌ی تنبور از چوب توت و دسته‌ی آن از گردو است.
یافته‌های باستان‌شناسی موید این است که تنبور ۶۰۰۰ سال قدمت دارد که سند این ادعا، مجسمه‌ای است که در حوالی مقبره‌ی دانیال نبی در شهر شوش واقع شده است. گرچه تاریخ دقیقی در مورد اختراع تنبور معین نشده است ولی عقیده بر این است که این ساز قرن‌ها پیش از اسلام ابداع و نواختن آن رواج داشته است.
همان‌گونه که گفته شد قدمت این ساز زهی زخمه‌ای به پنج تا شش هزار سال می‌رسد، علاوه بر آثارش در شهر شوش، در تپه‌های بنی یونس واقع در حوالی شهر موصل هم سند آن موجود است.
و اما قابل توجه هنر جویان و علاقه‌مندان به ساز تنبور
تنبور سازی زهی ایرانی، خوش‌نوا، محبوب و قدیمی است که قرن‌ها پیش از اسلام در ایران ساخته شده و نواختن آن نیز رایج بوده است. تنبور از نظر ساخت پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته است. علاقه‌مندان می‌توانند نوع کیفی و خوش‌ساخت آن را انتخاب و از نواختن و شنیدن آوایی زیبا و گوشنواز لذت ببرند.
نکاتی که راهنمای خوبی برای خرید تنبور قلمداد می‌گردند
- جنس کاسه‌ی تنبور: همانند دیگر سازهای زهی و سنتی ایرانی، جنس بدنه یا کاسه‌ی تنبور باید موقع خرید مورد توجه کاربر قرار بگیرد، جنس‌این ساز خوش‌نوا بهتر است از چوب توت یا گردو باشد، این چوب‌ها به ساز شما کیفیت و قوام می‌دهند.
- جنس دسته‌ی تنبور: سازندگان، جنس دسته‌ی ساز را نیز از چوب گردو و توت انتخاب می‌کنند، هنر جویان و علاقه‌مندان علاوه بر توجه به کیفیت و خوش ساختی دسته‌ی تنبور از نظر جنس، باید اتصال ظریف و دقیق آن به بدنه‌ی ساز را کنترل و بررسی نمایند.
- صاف بودن سطح ساز: موضوع دیگری که یک هنرجو و کاربر هنگام خرید تنبور باید به آن توجه نماید، سطح صاف و صیقلی ساز است، نبود خراش، زدگی و هم‌چنین فقدان طرح و منبت‌کاری روی ساز، بیانگر کیفیت آن است.
- جنس سیم‌گیر تنبور: سازندگان این ساز زهی ایرانی تلاش می‌کنند که سیم‌گیر را از جنس شاخ حیوانات تهیه و تعبیه نمایند، البته به جای آنها ممکن است از مواد مصنوعی برای ساخت این بخش از ساز استفاده شود، شما کاربر عزیز دقت کنید که برای تنبوری که سیم‌گیرش از جنس شاخ نیست، باید هزینه‌ی کمتری بپردازید.
- جنس پرده‌ی ساز: قاعدتاً جنس پرده‌ی ساز تنبور باید از روده‌ی گوسفند یا بز تهیه گردد، اگر غیر از این باشد نباید انتظار بالایی از شفافیت صدای خروجی ساز و قدرت آن داشته باشید.
- صدای تنبور: نوع صدای خروجی، موضوعی است که در باره‌ی همه‌ی سازهای زهی و دستی باید مورد مداقه قرار بگیرد، ساز اگر به خوبی و درستی ساخته شود صدایی رسا، مخملی و بدون خش دارد.
- برای تشخیص کیفیت صدای تنبور، بهتر است قبل از خرید قدری آن را بنوازید، اگر در این زمینه تبحر و مهارت ندارید و هنوز مبتدی هستید، پیشنهاد می‌گردد از وجود مربی، دوستان، فروشنده یا افراد ماهر و خبره کمک بگیرید.
- قیمت تنبور: معمولاً عشق و علاقه به یک آلت موسیقی قیمت آن را به حاشیه می‌برد زیرا که موسیقی حال خوش نوازنده است و قابل قیمت‌گذاری نیست، با این اوصاف شما می‌توانید کیفیت ساخت، ظاهر تمیز و عاری از خراش و زدگی آن را به همراه میزان بودجه خودتان در نظر بگیرید و برای خرید اقدام کنید.
همه نکات ذکر شده در این مقاله هنگام انتخاب تنبور مناسب اهمیت دارند. رعایت همه این نکات ممکن است سخت به نظر برسد، به همین دلیل در ادامه مطلب، ۹ تنبور ارزان، باکیفیت و محبوب را برای شما آماده کرده‌ایم. این تنبورها امتحان خود را بارها پس داده و رضایت هنرجوها را جلب نموده‌اند. با کلیک روی تصویر و یا دکمه زیر هر محصول می‌توانید وارد سایت دیجی‌کالا شده و محصول را به صورت اینترنتی سفارش دهید.
تنبور مدل فربد ۴ مهر کد ۳۲
مشخصات
-
جنس کاسهتوت
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحه‌ی روییچوب توت
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
-
نام سازندهفربد
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبور مدل فرد کد ۱۰۲
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحه‌ی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب توت
-
جنس سیم گیرگردو (Walnut)
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبور مدل فرد ۰۰
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
ساختمان کاسهترکهای
-
جنس دستهچوب گردو
-
جنس صفحه‌ی روییچوب توت
-
جنس گوشی کوکچوب گردو
-
جنس پردهروده حیوانات
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبور اکبری مدل اکونومی
مشخصات
-
جنس کاسهچوب توت
-
جنس دستهچوب گردو
-
نام سازندهاکبری
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
در این مطلب با نکات مهم و اساسی هنگام خرید تنبور آشنا شدیم، با رعایت این نکات می‌توانید یک تنبور متناسب با سطح مهارت خود انتخاب کرده و همیشه از نواختن این ساز خوش صدا لذت ببرید.
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید اینترنتی تار
هر نوع سوال، پیشنهاد و یا انتقادی دارید، آن را در بخش دیدگاه‌های همین مطلب با ما در میان بگذارید.
