از نظر لغوی تنبک سازی است که آن را از چوب، سفال یا فلز میسازند، در یک طرفش پوست نازکی کشیده میشود، این ساز را زیر بغل میگیرند و با سرانگشتان مینوازند.
تنبک که به آن تمبک، دمبک، دندانک و ضرب هم میگویند، یکی از سازهای کوبهای است که در گروه طبلهای جام شکل قرار میگیرد.
تاریخ و پیشینهی تنبک
سابقهی این ساز به پیش از اسلام برمیگردد، تنبک ریشه در زبان کردی دارد و زادگاهش مناطق غربی ایران است، اخیرا پیشرفت قابل توجهی داشته و به عنوان سازی مستقل مورد توجه نوازندگان و هنر جویان قرار گرفته است.
وجه تسمیهی ساز
در مورد وجه تسمیه و نامگذاری تمبک نظرات مختلف وجود دارد:
- بهمن رجبی در کتاب تنبک و نگرشی به ریتم از زوایای مختلف معتقد است: این ساز در اصل تنبک بوده که بر اساس قاعدهی قلب به “م” نون ساکن که به حرف “ب” رسیده، تبدیل به “م” شده است.
- گروهی هم بر این باورند که واژهی تنبک منشاء منطقی نداشته و اتفاقی رواج یافته است.
- عدهای هم معتقدند: در نواختن ساز تنبک از تکنیکهایی به نام “تم”، “بک”، “پلنگ” و “ریز” استفاده میشود، احتمال دارد این نامگذاری برگرفته از اسامی مذکور باشد.
- واژهی Tambourine که در زبانهای اروپایی تنبک وضع شده، از کلمهی کلمهی تنبور پهلوی اقتباس گردیدهاست.
ساختمان تنبک
این ساز در گذشته از چوب، سفال و فلز ساخته میشد ولی امروزه آن را از چوب تهیه میکنند.
بخشهای آن عبارتنداز:
- پوست، دهانهی بزرگ، تنه، پا، گلویی (نفیر)، دهانهی کوچک (کالیبر)
- استوانهی بالا: قطر تقریبی استوانه بالا ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر است و طولی ۴۵ سانتیمتری دارد.
- استوانه پایین: این استوانه، باریکتر و در انتها به کمی گشاد و نهایتا به دهانهای باز منتهی میگردد.
نکات مهم برای شناخت بیشتر تنبک و کمک به خرید شما
- چوب تنبک: چوب تنبک باید ترک و گره نداشته باشد، یکپارچگی و یک تکه بودن آن فوقالعاده مهم است، اگر چوب چند تکه باشد هنگام پوست اندازی ترک میخورد. چوب گردو، توت، افرا و زبان گنجشک برای تهیهی تنبک مناسب هستند.
- چوب خاتمکاری شده: این نوع چوب تاثیری بر کیفیت صدای تنبک نداشته و صرفا جنبه تزیینی دارد و شما را مجبور میکند هزینهی بیشتر برای خرید آن بپردازید، البته سلیقه و علاقهی شما هم مهم است.
- پوست تنبک: پوستی که روی این ساز کشیده میشود باید سالم و فاقد زدگی باشد، وقتی که آن را فشار میدهید بیشتر از چند میلیمتر فرو نرود، پوست باید روی ساز محکم کشیده شود.
- پوست گوسفند، بز، شتر، بره و گوساله برای این منظور مورد استفاده قرار میگیرند.
- رنگ پوست: همانند نقش و خاتم کاری روی چوب، رنگ پوست هم تاثیری در کیفیت صدای ساز ندارد، با این حال توصیه شده از سازی با رنگ پوست تیزه استفاده شود.
- خوش استیل بودن تنبک: تنبک باید خوش استیل و خوب تراش خورده باشد، برابر بودن اندازهی دهانهی ساز با طول نفیر، بیانگر خوش استیلی ساز است.
- کاسه و وزن ساز: بهتر است کاسهی ساز کاملا استوانهای نباشد، داشتن اندکی قوس برای ساز مناسب است، اگر ساز بیش از اندازه سنگین باشد، باعث خستگی نوازنده میشود و این در کیفیت کار و اجرا اثر گذار است.
- صدای تنبک: پوست ضخیم شتر یا گوساله صدایی بم و پرحجم تولید میکنند ولی پوست گوسفند، بره و بز که معمولا نازکترند برای ایجاد صدای جیغ بهترند.
مارک کدام تنبک بهتر است؟
تنبکهای ساخت شیراز معروف هستند ولی تولیدکنندگانی وجود دارند که در عین گمنامی محصولات خوبی به بازار عرضه میکنند، مارک یا برند نمی تواند تضمین کننده باشد، با این حال خرید سازهای شیرانی و حلمی که با سرما و رطوبت هم سازگارند، توصیه میشود.
همه نکات ذکر شده در این مقاله هنگام انتخاب تنبک مناسب اهمیت دارند. رعایت همه این نکات ممکن است سخت به نظر برسد، به همین دلیل در ادامه مطلب، ۱۹ تنبک ارزان، باکیفیت و محبوب را برای شما آماده کردهایم. این تنبکها امتحان خود را بارها پس داده و رضایت هنرجوها را جلب نمودهاند. با کلیک روی تصویر و یا دکمه زیر هر محصول میتوانید وارد سایت دیجیکالا شده و محصول را به صورت اینترنتی سفارش دهید.
تنبک شیرانی مدل ۳ مهر SH
مشخصات
-
ابعاد۴۷x27x27 سانتیمتر
-
وزن۲۵۰۰ گرم
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه کوچک۱۸
-
قطر نفیر۶
-
نام سازندهشیرانی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک قشلاقی مدل D27
مشخصات
-
ابعاد۲۷x27x49 سانتیمتر
-
وزن۳۵۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهچوب توت و گردو
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷
-
قطر دهانه کوچک۲۳
-
نام سازندهایدین قشلاقی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک زارعی کد ۰۵
مشخصات
-
ابعاد۲۷x27x45 سانتیمتر
-
وزن۳۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهافرا (Maple)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک صمد شیرانی مدل ۴ مهر کد ۰۱
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x47 سانتیمتر
-
وزن۳۶۰۰ گرم
-
نوع تنبکبم خوان
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهصمد شیرانی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مدل HELMAN کد ۲/۴
مشخصات
-
ابعاد۲۹x18x18 سانتیمتر
-
وزن۵۰۰ گرم
-
نوع تنبکبم خوان
-
ساختار بدنهفلز
-
جنس پوستپوست گاو
-
قطر دهانه بزرگ۱۸
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکه ای دهنه کد ۲۸
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x43 سانتیمتر
-
وزن۲۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست گوساله
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل تک مهر کد ۲۴
مشخصات
-
ابعاد۴۵x25x25 سانتیمتر
-
وزن۱۹۰۰ گرم
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست گوساله / شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۴
-
نام سازندهرحیم شیرانی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل airpods
مشخصات
-
ابعاد۴۶x28x28 سانتیمتر
-
وزن۳۴۵۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
قطر دهانه کوچک۲۳
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مهدی پور کد ۰۱
مشخصات
-
ابعاد۵۰x35x35 سانتیمتر
-
وزن۲۷۰۰ گرم
-
ساختار بدنهچوب
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک مدل ۸ ضلعی NP
مشخصات
-
ابعاد۱۹x19x20 سانتیمتر
-
وزن۵۰۰ گرم
-
نوع تنبکچند تکه
-
ساختار بدنهچوب
-
جنس پوستپوست طبیعی
-
نام سازندهNP
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک احمد سلیمی مدل ۰۲
مشخصات
-
ابعاد۲۷x27x45 سانتیمتر
-
وزن۳۷۰۰ گرم
-
نوع تنبکبم خوان
-
ساختار بدنهزبان گنجشک (Ash)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷
-
قطر دهانه کوچک۲۴
-
قطر نفیر۶
-
نام سازندهاحمد سلیمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک ماهان شیرانی کد ۵۴
مشخصات
-
ابعاد۳۰x30x44 سانتیمتر
-
وزن۳۵۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهافرا (Maple)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهماهان شیرانی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل شاهنگ
مشخصات
-
ابعاد۳۰x30x45 سانتیمتر
-
وزن۳۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
جنس پوستپوست شتر
-
نام سازندهشیرانی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل PES 5
مشخصات
-
ابعاد۴۶x28x28 سانتیمتر
-
وزن۳۴۵۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه کوچک۲۳
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل دو مهر ER
مشخصات
-
ابعاد۳۰x15x15 سانتیمتر
-
وزن۲۵۰۰ گرم
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
قطر دهانه بزرگ۲۶
-
نام سازندهرحیم شیرانی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک گلشن مدل ۰۱
مشخصات
-
ابعاد۴۵x35x30 سانتیمتر
-
وزن۲۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷
-
قطر دهانه کوچک۲۴
-
قطر نفیر۱۵
-
نام سازندهگلشن باقریان
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکه ایی کد th01
مشخصات
-
ابعاد۲۸x28x46 سانتیمتر
-
وزن۱۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
قطر دهانه کوچک۲۲
-
قطر نفیر۷
-
نام سازندهحلمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی کد ۰۵
مشخصات
-
ابعاد۵۰x35x35 سانتیمتر
-
وزن۲۲۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی کد ۱۰
مشخصات
-
ابعاد۴۷x28x28 سانتیمتر
-
وزن۳۰۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
قطر دهانه بزرگ۲۸
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل چند تکه با پوست شتر سایز ۲۸
مشخصات
-
نوع تنبکچند تکه
-
ساختار بدنهچوب توت و گردو
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه کوچک۲۳ سانتیمتر
-
قطر نفیر۹ سانتیمتر
-
نام سازندهحلمی
-
ویژگی های سازمهر سازنده
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی مدل Y23
مشخصات
-
ابعاد۲۳x23x44 سانتیمتر
-
وزن۲۷۸۰ گرم
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۳
-
قطر دهانه کوچک۲۲
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل T24
مشخصات
-
ابعاد۲۴x24x46 سانتیمتر
-
وزن۳۱۱۵ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۴
-
قطر دهانه کوچک۲۲
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل T26
مشخصات
-
ابعاد۲۶x26x46 سانتیمتر
-
وزن۳۱۱۵ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶
-
قطر دهانه کوچک۲۲
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل ترکهای طرح کاپوچینو
مشخصات
-
ابعاد۳۰x30x47 سانتیمتر
-
وزن۳۵۰۰ گرم
-
نوع تنبکترکهای
-
ساختار بدنهافرا (Maple)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۷-۲۸
-
نام سازندهحلمی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل F26
مشخصات
-
ابعاد۲۶x26x46 سانتیمتر
-
وزن۲۶۶۰ گرم
-
نوع تنبکفایبرگلس (Fiber-Glass)
-
ساختار بدنهفایبرگلس (Fiber-Glass)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶
-
قطر دهانه کوچک۲۲
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک حلمی مدل Y26
مشخصات
-
ابعاد۲۶x26x47 سانتیمتر
-
وزن۳۴۸۸ گرم
-
ساختار بدنهگردو (Walnut)
-
جنس پوستپوست شتر
-
قطر دهانه بزرگ۲۶
-
قطر دهانه کوچک۲۳
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
تنبک شیرانی کد ۴
مشخصات
-
ابعاد۵۰x38x38 سانتیمتر
-
وزن۴۲۰۰ گرم
-
ساختار بدنهچوب گردو
-
قطر دهانه بزرگ۲۱.۵
-
نام سازندهرحیم شیرانی
مشاهده قیمت روز، تصاویر بیشتر و خرید
در این مطلب با نکات مهم و اساسی هنگام خرید تنبک آشنا شدیم، با رعایت این نکات میتوانید یک تنبک مناسب با سطح مهارت خود انتخاب کرده و همیشه از نواختن یک ساز با صدای دلنشین لذت ببرید.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای خرید سه تار
هر نوع سوال، پیشنهاد و یا انتقادی دارید، آن را در بخش دیدگاههای همین مطلب با ما در میان بگذارید.